Κοινωνικές δεξιότητες (social small group skills)
Κοινωνικές δεξιότητες (social small group skills) είναι οι ενέργειες των μελών μιας ομάδας που συμβάλλουν, ώστε η ομάδα να ολοκληρώσει την εργασία και τα μέλη να είναι ικανοποιημένα από τη μεταξύ τους συνεργασία.
Ορισμένες από τις πρώτες κοινωνικές δεξιότητες στις οποίες πρέπει να ασκηθούν οι μαθητές όταν η τάξη για πρώτη φορά οργανώνεται σε ομάδες και οι οποίες είναι αναγκαίες για να προσδιοριστεί η συνεργατική δράση, είναι οι εξής:
Οι κοινωνικές δεξιότητες ταξινομούνται κυρίως σε δύο γενικές κατηγορίες, τις λειτουργικές και τις συνεργατικές δεξιότητες.
Οι κοινωνικές δεξιότητες που απιατούνται κάθε φορά, επισημαίνονται κατά τη διάρκεια των συνεργατικών δραστηριοτήτων, όταν ο εκπαιδευτικός παρατηρεί τους μαθητές να δουλεύουν. Αν οι μαθητές μετακινούνται την ώρα της ομαδικής εργασίας, θα πρέπει να ασκηθούν να παραμένουν στη θέση τους. Αν κάποια μέλη έχουν πρόβλημα στο μοίρασμα των υλικών, σε αυτή τη δεξιότητα θα δοθεί έμφαση. Αν προσβάλλουν ο ένας τον άλλον, θα ασκηθούν στο πως να φέρονται ευγενικά.
Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία ο εκπαιδευτικός να εξασκεί τους μαθητές στις κοινωνικές δεξιότητες, ακολουθώντας τα εξής βήματα:
Ορισμένες από τις πρώτες κοινωνικές δεξιότητες στις οποίες πρέπει να ασκηθούν οι μαθητές όταν η τάξη για πρώτη φορά οργανώνεται σε ομάδες και οι οποίες είναι αναγκαίες για να προσδιοριστεί η συνεργατική δράση, είναι οι εξής:
- να τακτοποιούν σύντομα και χωρίς φωνές τα θρανία σε σχήμα που εξυπηρετεί την ομαδική εργασίά,
- να μένουν στην ομάδα και να μην περιφέρονται, να μην απομακρύνονται από τη θέση τους,
- να κρατούν τη φωνή τους σε χαμηλό τόνο όταν συζητούν,
- να περιμένουν τη σειρά τους για να μιλήσουν,
- να ακολουθούν τις οδηγίες της εργασίας,
- να μοιράζονται υλικά, πηγές, το χώρο,
- να τηρούν τα χρονικά όρια ομιλίας του καθενός και ολοκλήρωσης της εργασίας,
- να ελέγχουν αν όλοι κατανόησαν,
- να καταλήγουν όλοι σε συμφωνία,
- να ενθαρρύνουν τους συμμαθητές τους,
- να βοηθούν τους συμμαθητές τους,
- να ζητούν βοήθεια, εξηγήσεις από τους άλλους όταν δεν καταλαβαίνουν κάτι,
- να εργάζονται με σοβαρότητα, έχοντας συναίσθηση ότι η ομαδική εργασία δεν είναι παιχνίδι.
Οι κοινωνικές δεξιότητες ταξινομούνται κυρίως σε δύο γενικές κατηγορίες, τις λειτουργικές και τις συνεργατικές δεξιότητες.
Οι κοινωνικές δεξιότητες που απιατούνται κάθε φορά, επισημαίνονται κατά τη διάρκεια των συνεργατικών δραστηριοτήτων, όταν ο εκπαιδευτικός παρατηρεί τους μαθητές να δουλεύουν. Αν οι μαθητές μετακινούνται την ώρα της ομαδικής εργασίας, θα πρέπει να ασκηθούν να παραμένουν στη θέση τους. Αν κάποια μέλη έχουν πρόβλημα στο μοίρασμα των υλικών, σε αυτή τη δεξιότητα θα δοθεί έμφαση. Αν προσβάλλουν ο ένας τον άλλον, θα ασκηθούν στο πως να φέρονται ευγενικά.
Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία ο εκπαιδευτικός να εξασκεί τους μαθητές στις κοινωνικές δεξιότητες, ακολουθώντας τα εξής βήματα:
- Πριν ο εκπαιδευτικός προχωρήσει στην εξάσκηση των μαθητών, αναφέρει στους μαθητές ποια είναι η κοινωνική δεξιότητα στην οποία θα ασκηθούν και γιατί θα δοθεί έμφαση στη συγκεκριμένη.
- Ο εκπαιδευτικός δείχνει στους μαθητές με λόγια και με πράξεις ή με τη γλώσσα του σώματος ποια είναι η κοινωνική δεξιότητα και πως αυτή χρησιμοποιείται.
- Ο εκπαιδευτικός παροτρύνει τους μαθητές να κάνουν χρήση της δεξιότητας σε μια ομαδική δραστηριότητα που αναλαμβάνουν.
- Ο εκπαιδευτικός παρατηρεί και ενθαρρύνει τους μαθητές όταν κάνουν εφαρμογή της κοινωνικής δεξιότητας.
- Μετά το τέλος της εργασίας, γίνεται συζήτηση για το αν οι μαθητές κατάφεραν να αξιοποιήσουν την κοινωνική δεξιότητα κατά τη δραστηριότητα και πως επέδρασε αυτή στην εργασία τους.
- Οι μαθητές αμείβονται, αν έκαναν αποτελεσματική χρήση της δεξιότητας.
- Οι μαθητές θέτουν στόχους να βελτιώσουν τη δεξιότητα στην επόμενη εργασία και με προτροπή του εκπαιδευτικού δεσμεύονται για την υλοποίηση των στόχων αυτών.
