Επίδοση
Εδώ και πολλά χρόνια, οι παιδαγωγοί διατυπώνουν επιχειρήματα υπέρ ή κατά των ομοιογενών ως προς την επίδοση ομάδων.
Επιχειρήματα υπέρ των ομοιογενών ομάδων:
Επιχειρήματα κατά των ομοιογενων ομάδων:
Σχετικά με τον τρόπο και το βαθμό που επηρεάζονται οι μαθητές σε ομοιγενείς και ετερογενείς ως προς την επίδοση ομάδες έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες από τις οποίες προέκυψαν τα εξής:
Σύμφωνα με αυτά τα ευρήματα, οι ομάδες είναι προτιμότερο να είναι ανομοιογενείς ως προς την επίδοση.
Αναφορικά με τη σύνθεση των ανομοιογενών ομάδων, διαπιστώθηκε ότι είναι προτιμότερο στις τριμελείς ομάδες ο ένας μαθητής να είναι υψηλού επιπέδου και οι δύο μέτριου ή χαμηλού και γενικά οι καλοί μαθητές είναι προτιμότερο να είναι σε αναλογία λιγότεροι από τους μαθητές των άλλων επιπέδων. Σε τετραμελείς ομάδες, προτείνεται ο ένας μαθητής να είναι υψηλών επιδόσεων, ένας με χαμηλές επιδόσεις και δύο μαθητές μετριου επιπέδου.
Επιχειρήματα υπέρ των ομοιογενών ομάδων:
- Ο εκπαιδευτικός αναθέτει σε κάθε ομάδα διαφορετικές εργασίες και δίνει διαφορετικό υλικό προς επεξεργασία, ανάλογα με το επίπεδο των μελών.
- Ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να διδάξει εξατομικευμένα τους μαθητές στις αδύνατες ομάδες, όσο οι μαθητές στις δυνατές ομάδες συνεργάζονται αυτόνομα, χωρίς να χρειάζονται την παρέμβασή του.
- Οι μαθητές ίδιας επίδοσης όταν εργάζονται μαζί ωφελούνται από την ανταλλαγή πληροφοριών και το υλικό είναι προσαρμοσμένο στο επίπεδό τους.
- Στις ομάδες υψηλού επιπέδου, οι μαθητές δεν ενοχλούνται από την παρουσία των αδύνατων μαθητών που μπορεί να δυσκολέψουν και να καθυστερήσουν την εργασία τους.
- Στις ομάδες χαμηλού επιπέδου, οι μαθητές δεν επισκιάζονται από την παρουσία των καλών μαθητών.
Επιχειρήματα κατά των ομοιογενων ομάδων:
- Οι αδύνατοι μαθητές χρειάζονται την παρουσία των καλών μαθητών στην ομάδα, γιατί οι δεύτεροι τους βοηθούν, τους ενεργοποιούν και τους ενθαρρύνουν.
- Οι ομάδες των αδύνατων μαθητών στιγματίζονται.
- Ο εκπαιδευτικός συνήθως δεν έχει αρκετό χρόνο για να διαφοροποιήσει τις εργασίες.
- Η ομαδοποίηση πολλές φορές δε γίνεται απόλυτα σύμφωνα με την επίδοση, αλλά ο εκπαιδευτικός επηρεάζεται και από τα κοινωνικά και προσωπικά χαρακτηριστικά των παιδιών.
- Οι ομοιογενείς ομάδες διαιωνίζουν το καθεστώς των κοινωνικών τάξεων και των φυλετικών διακρίσεων, επειδή στην πλειοψηφία, οι μαθητές χαμηλών επιδόσεων προέρχονται από χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα και μειονότητες.
Σχετικά με τον τρόπο και το βαθμό που επηρεάζονται οι μαθητές σε ομοιγενείς και ετερογενείς ως προς την επίδοση ομάδες έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες από τις οποίες προέκυψαν τα εξής:
- Στις ετερογενείς ως προς το γνωστικό επίπεδο ομάδες, οι καλοί μαθητές είναι η κυριότερη πηγή βοήθειας προς τα υπόλοιπα μέλη, παρέχουν τις περισσότερες εξηγήσεις, είναι δηλαδή ιδιαίτερα ενεργητικοί. Οι χαμηλόβαθμοι μαθητές δέχονται τη βοήθεια των καλών μαθητών, ενώ οι μέτριοι μαθητές αγνοούνται και είναι συνήθως παθητικοί.
- Στις ομοιογενείς ομάδες όπου όλα τα μέλη είναι καλοί μαθητές, ο καθένας νομίζει ότι οι υπόλοιποι γνωρίζουν, για αυτό κανείς δεν ενδιαφέρεται να δώσει εξηγήσεις στους άλλους, δεν υπάρχει δηλαδή αλληλεπίδραση των μελών.
- Στις ομοιογενείς ομάδες μέτριου γνωστικού επιπέδου όλοι οι μαθητές είναι ενεργητικοί, δηλαδή δίνουν και δέχονται εξηγήσεις.
- Στις ομοιογενείς ομάδες χαμηλού γνωστικού επιπέδου λίγοι μαθητές καταλαβαίνουν αρκετά, ώστε να μπορούν να δώσουν στους άλλους εξηγήσεις και επομένως δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των μελών.
- Διαπιστώθηκε επίσης από έρευνες ότι οι μαθητές υψηλού επιπέδου έχουν άριστες επιδόσεις είτε σε ομοιογενείς, είτε σε ετερογενείς ομάδες, ενώ οι μαθητές μέτριου επιπέδου, στις ομοιογενείς ομάδες αποδίδουν λιγότερο από ότι όταν εργάζονται ατομικά.
Σύμφωνα με αυτά τα ευρήματα, οι ομάδες είναι προτιμότερο να είναι ανομοιογενείς ως προς την επίδοση.
Αναφορικά με τη σύνθεση των ανομοιογενών ομάδων, διαπιστώθηκε ότι είναι προτιμότερο στις τριμελείς ομάδες ο ένας μαθητής να είναι υψηλού επιπέδου και οι δύο μέτριου ή χαμηλού και γενικά οι καλοί μαθητές είναι προτιμότερο να είναι σε αναλογία λιγότεροι από τους μαθητές των άλλων επιπέδων. Σε τετραμελείς ομάδες, προτείνεται ο ένας μαθητής να είναι υψηλών επιδόσεων, ένας με χαμηλές επιδόσεις και δύο μαθητές μετριου επιπέδου.