Ατομική και συλλογική ευθύνη (individual and group accountability)
Ατομική και συλλογική ευθύνη (individual and group accountability) σημαίνει ότι όλοι οι μαθητές είναι υπεύθυνοι για την ολοκλήρωση της εργασίας της ομάδας, όλοι είναι δραστήριοι και όλοι συνεισφέρουν, ανάλογα με τις δυνατότητές τους.
Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα των ομάδων είναι ότι κάποιοι μαθητές προσπαθούν ελάχιστα ή δεν προσπαθούν, εκμεταλλευόμενοι την προσπάθεια και την προσφορά των άλλων μελών. Αυτοί οι μαθητές, όχι μόνο στερούνται την ευκαιρία να μάθουν ατομικά, αλλά στερούν από την ομάδα την ευκαιρία να επωφεληθεί και να αξιοποιήσει τις ιδέες και τη δράση τους. Αν όμως οι μαθητές έχουν το αίσθημα της ευθύνης, τότε ο καθένας θα συνεισφέρει και στη μάθηση των άλλων μελών και στην επιτυχία της ομάδας. Θα διευκολύνει τουλάχιστον ένα μέλος να κατανοήσει, εξηγώντας το προφορικά, γραπτά, σκιτσάροντας, αναλύοντας τις ιδέες του, ώστε να κατακτηθεί από όλους ο στόχος της εργασίας. Από μελέτες προκύπτε ότι οι μαθητές που δίνουν εξηγήσεις πετυχαίνουν αύξηση και των δικών τους ικανοτήτων.
Παρατίθενται στη συνέχεια ορισμένες τεχνικές εξάσκησης των μαθητών στην ατομική και συλλογική ευθύνη:
Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα των ομάδων είναι ότι κάποιοι μαθητές προσπαθούν ελάχιστα ή δεν προσπαθούν, εκμεταλλευόμενοι την προσπάθεια και την προσφορά των άλλων μελών. Αυτοί οι μαθητές, όχι μόνο στερούνται την ευκαιρία να μάθουν ατομικά, αλλά στερούν από την ομάδα την ευκαιρία να επωφεληθεί και να αξιοποιήσει τις ιδέες και τη δράση τους. Αν όμως οι μαθητές έχουν το αίσθημα της ευθύνης, τότε ο καθένας θα συνεισφέρει και στη μάθηση των άλλων μελών και στην επιτυχία της ομάδας. Θα διευκολύνει τουλάχιστον ένα μέλος να κατανοήσει, εξηγώντας το προφορικά, γραπτά, σκιτσάροντας, αναλύοντας τις ιδέες του, ώστε να κατακτηθεί από όλους ο στόχος της εργασίας. Από μελέτες προκύπτε ότι οι μαθητές που δίνουν εξηγήσεις πετυχαίνουν αύξηση και των δικών τους ικανοτήτων.
Παρατίθενται στη συνέχεια ορισμένες τεχνικές εξάσκησης των μαθητών στην ατομική και συλλογική ευθύνη:
- Το μέγεθος της ομάδας είναι προτιμότερο να είναι μικρό. Όσο λιγότερα μέλη τόσο περισσότερο εδραιώνεται η ατομική και συλλογική ευθύνη.
- Για να διαπιστωθεί αν όλοι οι μαθητές της ομάδας κατανοούν το περιεχόμενο της ομαδικής δραστηριότητας, κατά διαστήματα, ο εκπαιδευτικός αναθέτει σε ένα μαθητή από κάθε ομάδα να δείξει ή να εξηγήσει μέρος της δραστηριότητας της ομάδας του σε όλη την τάξη.
- Ο κάθε μαθητής της ομάδας αναλαμβάνει να επεξεργαστεί ένα υποθέμα από το θέμα που τους έχει ανατεθεί. Στη συνέχεια κάθε μαθητής διδάσκει στους υπόλοιπους όσα έχει μελετήσει και κατακτήσει.
- Όταν ολοκληρώνεται η εργασία, ο εκπαιδευτικός ζητά από ένα μαθητή κάθε ομάδας να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της εργασίας.
- Για να ελέγξει ο εκπαιδευτικός αν όλοι οι μαθητές έχουν κατανοήσει την υλοποιημένη εργασία, μετά το τέλος της ομαδικής εργασίας, αξιολογεί κάθε μαθητή χωριστά, με ατομικά τεστ.